WUNPAWNG NUMWAWM NUMLA HTUNG LAILEN. Daw (1)

I. HPUJA N’PAWT N’HPANG DAW

Madun da ai sumla hkrang gaw, dinghku lahkawng hpe madun da nga ai. Dai dinghku lahkawng hta na langai mi gaw, hpang de Mayu dinghku tai wa na rai nna, kaga langai mi gaw, Dauma dinghku tai wa na rai nga ai. Wunpawng sha ni a Mayu Dauma hpu jaw, hpu ya lam gaw, shawng de nga nga chyalu, hpun si hpun lap ni tam sha ai prat kaw nna tinang nna makan bungli galaw nna lu sha shabyin la ai prat kaw hpang ang sai. Tinang a n-gun atsam hte galaw shapraw da ai hpe lu sha wa ai shaloi kaw na, masha a manu mung grau nga wa ai. Dai manu gaw masha n-gun (Ga) hpe manu shadan wa sai. Dinghku langai hkru kat nga mu nga mai na matu, masha (ga) hta ningpawt jung nga ai. Dinghku masha shagu masha n-gun (ga) tai ai dinghku gaw, nga mu nga mai nna gumgai dingla hte ma law nna, masha n-gun (ga) n law ai dinghku gaw matsan nna nga yak wa ai. Shing rai masha n-gun (ga) hta madung nna shinggyim masha a nga mju nga mai lam hpe shabyin nga ai. Madun da ai sumla hkrang na dinghku lahkawng hpe yu ai shaloi, Masha n-gun (ga) marai manga hpra n-gun bung ai dinghku yan re hpe mu lu nga ai. Dinghku shagu ni mung (ga) marai manga hte dang na yi ngam hpe shang da na masai. Raitimung, Wunpawng htung hte maren, dinghku de ai shaloi Numsha gaw Lasha hpang de kahkyin mat ai rai nna, Mayu dinghku hta ga mali sha nga mat sai. Dauma dinghku de gaw ga marai kru byin wa ai hpe madun da nga ai. Shing rai Mayu dinghku gaw yi ngam hpe shang da ai daram n galaw lu mat ai. Dauma dinghku gaw atsawm sha galaw la lu ai lam byin wa na sai. Dai shaloi lu la ai nai mam manaw shingnan ni mung mayu ni kaw yawm mat ai. Dai gaw hpuja a ningpawt hkridun tai wa sai. Shawng ningpawt kaw na ja bau yam nga hpu bang ai gaw n rai na rai nga ai.

Madun da ai sumla hkrang hta hpu ja jahpan 3 hpe mu lu ai. Hpu ja jahpan yawm dik ai wa mahtang gaw, n’pawt n’hpang ginrung ja hpe madun nga ai. Lahkawng ngu na jahpan gaw lu lawm ai ni lang ai hpu ja hkrang rai nga ai. Law htum jahpan mahtang gaw ningbaw ningla tai ai ni, Daru Magam lu ai ni lang ai jahpan re. Ndai hpuja jahpan hte maren Wunpawng sha ni gaw moi prat raitimung, matsan ai tsang, lusu ai tsang, ahkaw ahkang lu ai tsang, uphkang du atsang nga nna naw nga nga mali ai. Htawm hpang de mung naw nga nga na sha re. Shing rai tinang gara tsang kaw lawm ai ngu ai hpe lata nna hpu jaw hpu ya mai nga ai. Ndai zawn re masha tsang nga nga ai raitimung, Hkristan sasana du ai a majaw mung, shing n rai mung masa lam galai mat wa ai majaw, masha atsang hpe n shabrawng mat ai sha, hpu jaw hpu ya htung lailen hpe mahtang gayau kau ai a majaw, masha law malawng a matu, lit li ai lam byin wa nga ai. Lit li wa jang, dinghku de na mung lit li dum sai, shing rai mayat maya law htam lam hta mung hkra wa sai.

Dai rai nna Wunpawng sha ni a htunghking rai nga aji hpu jaw hpu ya lam pang 3 kaw na yawm di kai hpe sha, lang sana nga yang mung, Wunpawng sha ni a myit sha rai nga ai. Hpu lamang yawm mat ai majaw, htunghking hten mat nan rai. Bai nna kaga lam langai mi gaw dai shani na htunghking lamang jum ai ni gaw Mayu a shangun jahpan hku galaw ai lam a majaw, Mayu ni ra ai npe n lu shatup wa ai shaloi, lit li dum wa ai lam nga nga ai. Kaja wa nga yang, dai shani na htunghking magam gun ni rai nga ai Mayu gawk dung salang ni, Dauma gawk dung salang ni hte, janghtung kasa ni gaw Mayu Dauma htinggaw Lahkawng a byin mai ai atsam hpe yu nna jahtuk lu na ahkaw ahkang lu ra nga ai.

  1. Num wa ai htung lailen n’pawt
  • Shinggyim masha n’pawt n’hpang labau hta nlung prat (stone age) kaw nna pra wa ai nga ma ai. Dai hte maren, anhte Wunpawng sha ni mung nlung prat kaw nna pra ang sai. Nlung prat hta dum nta garai n chye galaw ai rai nna nga nga chyalu lungpu ni kaw shanu lai wa sai. Dai hpe jaiwa ga hta mashang lungpu dinghta htingnu nga nna tsun ai. Ya Wunpawng sha ni nga ai buga kaw masha rawng lai wa sai lungpu law law nga nga ai. Moi prat hta lungpu langai Htinggaw langai hku ng alai wa sai. Wunpawng sha ni a sat lawat hpe yu ai shaloi shawng e galaw ai gaw hpang na ni a htung lailen tai wa nga ai. Dai ni raitimung moi na htung gara hku nga ai ngu ai hpe nau na myit yu ai sha lai wa sai shata, laiwa sai bat hta kadai ni a nta kaw gara hku galaw ai ngu ai hpe mahtang madung dat nga ai. Shing re rai nna shawng n’nan e num shag aw shi rawng nga ai lungpu kaw nna pru nhtawm, la sha nga ai lungpu de madu jan madu wa hku nga mat wa ang sai. Dai hpe hpang  de na ni gaw htung lailen hku hkan sa wa sai rai nna Num wa ai lam htung byin mat sai. Wa ai ngu ai gag aw jahkring jahkra aten ladaw hku nga ai shara kaw nna tinang a shara madung de sit nawt ai hpe wa ai ngu nna tsun ai. Tinang a shara madung kaw nna hkraida shara de sit nawt ai hpe gaw sa ai ngu nna tsun ai. Dai majaw Num wa ai ngu ai gaw tinang a kanu kawa nta kaw nna madu wa a shara de sit nawt ai hpe tsun nga ai. Ga shadawn Hpakant de sa ai, Myitkyina de wa ai, Manmaw kaw nta nga ai rai yang, Manmaw de wa ai, Laiza de sa ai.
  • Shinggyim masha ngu ai hta Anum hte Ala ngu lahkawng bai garan da nga ai. Dai Anum hte Ala hpung lahkawng yang aw langai hte langai shada da n nga n mai daram manu shadan, tsawra sharawng awng hkat ai lam nga ai zawn, grai sung ai n hkrum n ra ai lam, mara n hkyam sa lu hkra ra ai, n ju n dawng hkat ai lam mung nga nga malu ai. Shing rai shinggyim masha ni a prat shagu hta rap n ra ai lam tut e anga nga ai.

Dai ni na aten du hkra Ala ni gaw Anum ni a kata kaw nga pra ai htung lang ai ni mung nga nga ga ai. Shada uphkang dik kamyet hkat ai lam sha n rai, num ni gaw la ni the rai karai kasang a mungdan hta n lu shang ai ngu kam ai ni mung nga nga ga ai. Wunpawng sha ni mung anum ni a kata hku lai di na hpe grai hkrit makran matsat ai sha n-ga, bu hpun palawng lam da ai kata hku lain a pyi n raq nga ai.

Raitimung, ala a myit mada ban dung shadaw mung Anum sha rai nga ai. Anum a myit mada shara bandung shadaw mung Ala sha rai nga ai. Anum ni gaw shanhte a pyaw hpa, tsawm hpa manu dai ai lam hpe tsun a shaloi, ala ni a lam myit mang jahta nga ma ai. Dai hte maren, Ala ni mung shanhte a sharawng awng hpa, myit mada sharawng hpa hpe jahta ai shaloi, Anum ni a lam jahta nga ma ai.

Shawng e tsun lai wa sai hte maren, shinggyim masha Anum hte Ala gaw shada da langai hte langai galai up dip sha, yam sha hkat nna nga pra sa wa ai nga tsun saga ai. Moi Anum ni dip sha lai wa ai prat nga lai wa sai hte maren, Helani masha ni hta dai sakse ni naw mu lu ai. Shanhte a hparan ni gaw num hpara ni rai nga ai. Shawng na prat hta mung ni reng lai wa ai rai nna, ndai prat, nat prat hta pyi naw sharing ai lam rai nga ai.

Hebre ni a maumwi gaw La ni ningbaw ningla tai ai prat hta paw pru ai maumwi rai nga ai. Shingrai Adam ngu ai La wa ningbaw ai maumwi hta hpang nga ai. Wunpawng sha ni a maumwi hta mung Ninggawn wa Magam ngu ai wa kaw hpang ai rai nna Ala prat hta hpang ai maumwi rai nga ai. Dai hku ai yang, Wunpawng sha ni gaw La prat a shawng nan um prat hpe n dep kau dat sai kun? num prat hpe atsawm dap ai lam Wunpawng sha ni a matsun maroi maumwi hta mu lu ai. Sakse hku nna nkau mi hpe madun ga nga yang, ningwawt hpaji hpe shawng chye ai gaw Kanun jan Kinnai num hpaw mi re nga tsun ai. Lusu dik mung Shingni Htu Bam Majan ngu ai jan re ai. Hpaju chye dik mung Pin Lum Htu Seng re nga tsun ai. Shawng de gaw dumsa jaiwa, myihtoi mung, num ni hkrai re ai nga tsun ma ai. Num ni dumsa ai shaloi dumsa shabrai hpe hkungga a ka-ang hkup la ai nga ma ai. Hpa majaw dumsa shabrai law ai kun? Shanhte dumsa ai gaw grau hkum tsup ai, grau manu dan ai hku chye dumsa ai majaw rai nga ai. Num ni kaw na sharin la nna La ni bai dumsa ai, La ni hta na Shawng dumsa ai wa gaw Madun Hkyet La Sang wa rai nga ai. Nan wa Tu Nang ngu ai wa shawng hkinjawng sai. Shayawng Hkum ngu ai wa jaiwa hpang sai. La dumsa ni gaw dumsa shabrai hkungga a magyi langai sha la ai. Dumsa shabrai yawm ai gaw dumsa manu grit ai majaw rai na sai.

Jaiwa kaba Laja Hkan Naw a Num wa majun gawn ai lanyi ga hta Bum-Yin yan Bum Wai a prat hta La ni num wa ai lam tsun ai. La ni num wa ai shaloi, ninghkrut ni, sumprang ni , hkaw-awn, mahkru, mam htu htum, htum mun ni yawng ganan nang na nga ma ai. Dai majaw La ni Num wa ai shaloi nta ting tsai mat na tai ai rai na La ni num wa ai jahkring kau ai. Dinghku arung aria ni yawng ganam nang ai ngu tsun ai gaw num sha ni shat chye shadu, mam n chye htu, nhtu n chye garang re ai lam nib yin wa nna dinghku hten wan a lam rai nga ai. Dai aten hta Num ni gaw nga reng taw nna, la ni galaw jaw ai sha la sha ai prat rai nga ai. Dai majaw rau nga ai ni hpe Num wa shangun ai lam byin wa sai. Ndai prat hta gaw La ni reng ai prat rai mat sai rai nna dinghku bungli mahkra anum ni jum ai, Ala ni yi sa yi wa lam kaw mung La ni gaw nhtu n-ga langai sha hpye ai, num ni gaw ma ba , ri ri, hpun gun rai nga ai.

Ndai zawn mungkan shing ra labau hte shadawn nna tsun ai gaw Wunpawng sha ni mung, mungkan shingra labau hte maren nga pra sa wa ai lam hpe madun ai lam rai nga ai.

#Pungga Ja Li#

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *